नवी दिल्ली, १३ जुलै २०२५ - देशातील न्याय व्यवस्थेत अत्यंत महत्त्वाची भूमिका बजावणारे प्रख्यात सरकारी वकील अॅड. उज्वल निकम यांची राष्ट्रपतींच्या विशेष कोट्यातून राज्यसभेवर नियुक्ती करण्यात आली आहे. न्याय व कायदा क्षेत्रातील दीर्घकालीन योगदानाची ही एकप्रकारे मान्यता आहे.
भारताच्या राज्यघटनेनुसार, राष्ट्रपती विविध क्षेत्रातील तज्ज्ञांना राज्यसभेत नामनिर्देश करतात. साहित्य, विज्ञान, कला, समाजसेवा किंवा कायदा क्षेत्रातील व्यक्तींनाही यामध्ये संधी दिली जाते. यंदा अॅड. उज्वल निकम यांना हे पद मिळाले असून, त्यांच्या अनुभवाचा फायदा देशाला संसदेतून मिळणार आहे.
उज्वल निकम : कायदेतज्ज्ञांचा सशक्त आवाज
उज्वल निकम यांचे नाव देशभरात सरकारी पक्षाचे विशेष वकील म्हणून प्रसिद्ध आहे. त्यांच्या कारकिर्दीत अनेक गाजलेले आणि अतिगुंतागुंतीचे खटले त्यांनी हाताळले आहेत. विशेषतः दहशतवादविरोधी खटल्यांमध्ये त्यांची भूमिका ठळक राहिली आहे.
त्यांचे काही गाजलेले खटले:
• 1993 मुंबई बॉम्बस्पोट
• गुलशन कुमार मर्डर केस
• खैरलांजी हत्याकांड
• 26/11 मुंबई दहशतवादी हल्ला (अजमल कसाब प्रकरण)
• कोपर्डीमधील बलात्कार व हत्या प्रकरण
• पुण्यातील बॉम्बस्पोट प्रकरण
• कोल्हापूर बाल हत्याकांड (गावित भगिनी प्रकरण)
• दाभोलकर, पानसरे हत्या खटले यावरही सल्लागार भूमिका
त्यांनी आतापर्यंत 600 पेक्षा जास्त खटल्यांमध्ये यश मिळवलं आहे, आणि 100 पेक्षा जास्त आरोपींना फाशीची शिक्षा ठोठावण्यात त्यांची महत्त्वाची भूमिका राहिली आहे.
राज्यसभेतून काय अपेक्षित?
उज्वल निकम यांच्या नियुक्तीमुळे राज्यसभेत कायदा, गुन्हेगारी प्रक्रिया, दहशतवादविरोधी उपाययोजना, पीडितांना न्याय मिळवून देणारे उपाय यावर ठोस व वस्तुनिष्ठ चर्चा होण्याची अपेक्षा आहे.
त्यांच्या अनुभवामुळे खालील गोष्टींवर त्यांचे विशेष योगदान होऊ शकते:
• दहशतवादविरोधी कडक कायदे तयार करताना मार्गदर्शन
• पीडितांच्या न्यायाधिकारावर संसदेत चर्चा व सुधारणा सुचवणे
• न्यायालयीन प्रक्रिया सुलभ करण्याबाबत सूचना
• खटल्यांचा निकाल लवकर लागण्यासाठी विशेष उपाययोजना सुचवणे
• साक्षीदार संरक्षण कायद्यातील त्रुटी दूर करण्यासाठी पुढाकार
यशाचे शिखर आणि नम्रतेची भूमिका
उज्वल निकम यांनी नेहमीच न्यायव्यवस्थेतील प्रामाणिकपणा आणि कर्तव्यनिष्ठा जपली आहे. त्यांच्या कामामुळे अनेक गुन्हेगारांना शिक्षा झाली असून न्यायालयाच्या माध्यमातून समाजात विश्वास निर्माण झाला आहे.
राज्यसभेवर निवड झाल्यावर त्यांनी प्रतिक्रिया देताना म्हटले, - “माझी निवड ही केवळ माझी नाही, तर संपूर्ण न्यायव्यवस्थेतील काम करणाऱ्या वकिलांचा आणि न्यायालयीन यंत्रणेचा सन्मान आहे. संसदेतूनही लोकांना न्याय मिळावा यासाठी मी माझा अनुभव उपयोगात आणेन.”
संसदेत न्यायाचा बुलंद आवाज
उज्वल निकम यांची राज्यसभेवर नियुक्ती ही केवळ सन्मान नसून, संसदेतील कायदा विषयक चर्चांमध्ये एका अनुभवी व्यक्तीचा मोलाचा सहभाग मिळणार आहे.
भारतातील न्यायव्यवस्थेतील त्रुटी, गुन्हेगारीला आळा, दहशतवादविरोधी उपाय आणि पीडितांचे हक्क यावर वास्तवावर आधारित मुद्दे मांडण्यासाठी उज्वल निकम यांचा आवाज संसदेत महत्त्वाचा ठरणार आहे